Effecten van een vreemde taal als voertaal in het hoger onderwijs

Gebruik van het Engels als voertaal in het hoger onderwijs in Nederland is groeiend, maar staat ook maatschappelijk en politiek ter discussie. Het Engels is de onderwijstaal (Engels als Medium van Instructie: EMI) in 28% van de universitaire bacheloropleidingen in Nederland en in 76% van de universitaire masteropleidingen. In het hbo betreft het 6% van bachelor- en 24% van de masteropleidingen.

De Minister van OCW heeft gesteld dat de onderwijskwaliteit niet door Engelstalig onderwijs aangetast mag worden. Er is echter onvoldoende zicht op effecten op de vakinhoudelijke kennisontwikkeling van studenten afgemeten aan studieprestaties, en op mogelijke bevorderende en belemmerende factoren in het onderwijsleerproces. Daarbij is onvoldoende bekend over de wijze waarop opleidingen in het Nederlandse HO Engelstalig onderwijs inrichten en faciliteren.

Het hier voorgestelde inventariserende onderzoek omvat een systematische internationale literatuurstudie naar effecten van onderwijs in het Engels als tweede/vreemde taal op de vakinhoudelijke leerresultaten van studenten in het hoger onderwijs. Daarbij worden relevante factoren geïnventariseerd. Vervolgens worden de stand van zaken op instellingsniveau in het hoger onderwijs in Nederland in kaart gebracht, op basis van relevante factoren uit de literatuurstudie. De landelijke inventarisatie zal worden geïllustreerd en geconcretiseerd aan de hand van enkele casusbeschrijvingen op opleidingsniveau uit hbo en wo, waarin relevante factoren uit het internationale literatuuronderzoek zullen worden meegenomen.

Op basis van de inzichten worden aanbevelingen geformuleerd voor onderwijspraktijk en onderwijsbeleid. De bevindingen en aanbevelingen uit het onderzoek dragen bij aan de discussie over succes- en risicofactoren, en daarmee aan de verdere ontwikkeling van noodzakelijk of wenselijk beleid.

Onderzoeksvragen

Het onderzoek richt zich op de beantwoording van de volgende vragen:

1. Wat is uit de internationale onderzoeksliteratuur bekend over:
   a. effecten van hoger onderwijs in het Engels als tweede/vreemde taal op vakinhoudelijke leeropbrengsten bij studenten?
   b. leer- en interactieprocessen in hoger onderwijs in het Engels als tweede/vreemde taal, in relatie tot vakinhoudelijke leeropbrengsten (a)?
   c. didactische begeleiding/professionalisering en didactische aanpak in hoger onderwijs in het Engels als tweede/vreemde taal, in relatie tot leer- en interactieprocessen (b) en vakinhoudelijke leeropbrengsten (a)?
2. a. Welke eisen en randvoorwaarden worden gesteld op instellingsniveau aan taalbeheersing en didactische professionalisering aan Nederlandse instellingen voor hoger onderwijs mbt vakinhoudelijk onderwijs in het Engels als tweede/vreemde taal?
   b. Welke vormen van didactische begeleiding/professionalisering worden benoemd op instellingsniveau in het Nederlandse hoger onderwijs in het Engels als tweede/vreemde taal?
3. Wat zijn de karakteristieken van vier (?) casussen van Engelstalig hoger onderwijs in Nederland, met betrekking tot eisen en randvoorwaarden (2a), didactische begeleiding/professionalisering en didactische aanpak (1c; 2b), studenttevredenheid over leer- en interactieprocessen (1b) en vakinhoudelijke leeropbrengsten (1a)?

Financiering

Het project wordt ondersteund door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO).

Periode

Februari–december 2020

Onderzoeksgroep

• Rick de Graaff (UU/HU) (hoofdonderzoeker)
• Rias van den Doel (UU)
• Catherine van Beuningen (HU)
• Alison Edwards (UU/UL)
• Iris Breetvelt (Kohnstamm Instituut UvA)

Contact

Prof. dr. Rick de Graaff

• stafpagina
• mail: degraaff [@] uu.nl

Lees meer

Effects of a foreign language as language of instruction in higher education

English is increasingly being used as a medium of instruction in Dutch higher education, but concerns about this have been raised by politicians and in society at large. In Dutch universities, 28% of all Bachelor’s programmes and in 76% of all Master’s programmes use English as medium of instruction (EMI); in universities of applied sciences, these figures are 6% for Bachelor’s programmes and 24% for Master’s programmes (2018).

The Ministry of Education has made it clear that EMI should not have a negative effect on the quality of education. As yet, however, no systematic study investigates the effects of EMI on content learning or identifies positive or negative factors affecting the teaching/learning environment. Moreover, little is known about how EMI programmes in the Netherlands have been designed, implemented and facilitated.

The study will provide recommendations for EMI policy and practice in the Netherlands as well as contributing to the discussion on risks and opportunities.

Sub-studies

The project is divided into three sub-studies:

1. Systematic literature review on effects of EMI on students’ subject knowledge development in higher education
2. Inventory of EMI requirements and support as applied in Dutch universities and universities of applied sciences
3. Four in-depth case studies of Bachelor’s and Master’s EMI programmes from different Dutch universities and universities of applied sciences.

Funding

This project is funded by the Netherlands Initiative for Education Research (Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek, NRO).

Duration

February–December 2020

Team

• Rick de Graaff (UU/HU) (principal investigator)
• Rias van den Doel (UU)
• Catherine van Beuningen (HU)
• Alison Edwards (UU/UL)
• Iris Breetvelt (Kohnstamm Institute UvA)

Contact

Prof. Rick de Graaff

• staff page
• email: r.degraaff [at] uu.nl